Dużo się ostatnio słyszy o polityce rządu i zamierzeniach ministra zdrowia na rzecz poprawy stanu zdrowia dzieci, a szczególnie o zorganizowaniu opieki stomatologicznej dla najmłodszych w przedszkolach i szkołach. Zaniedbania w tej działalności stale się pogłębiają i nie ma pomysłu jak temu skutecznie przeciwdziałać. Obserwujemy oddolne działania samorządów dostrzegających ten problem, jak i obserwujemy działania samorządowe, organizacji pozarządowych oraz pojedynczych świadczeniodawców w kierunku poprawy opieki zdrowotnej w sektorze opieki stomatologicznej. Polega to głównie na sfinansowaniu budowy gabinetów szkolnych i opłaceniu lekarzy i higienistek. Jest to, jak widać, trudne w kraju, w którym system opiera się na 95% gabinetów dentystycznych prywatnych, z czego tylko około 30% posiada kontrakt z ubogim koszykiem świadczeń, na który NFZ przeznacza ok. 43-47 złotych rocznie na pacjenta. Profilaktyka stomatologiczna ciągle nie jest dobrze wyceniana.

Mamy obecnie przyjętą ustawę o zdrowiu publicznym (Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym) a w niej NPZ na kolejne 5 lat, 2016-2020, która powinna tworzyć ramy systemowej opieki nad populacją (również do realizacji stomatologicznych celów), wskazywać główne problemy - cele zdrowotne, środki i realizatorów działań naprawczych .

Według opinii większości środowiska stomatologicznego, już od dawna konieczne jest powstanie ośrodka „sterującego” np: departamentu ds. stomatologii, który przejąłby organizację i nadzór nad sektorem stomatologicznym. Dzisiaj nieliczne zadania z zakresu stomatologii wykonuje Departament Matki i Dziecka, jednak nie dość skutecznie jak widać, aby wskaźniki odnośnie występowania chorób jamy ustnej (próchnicy, chorób przyzębia, wad rozwojowych), szczególnie u dzieci i młodzieży, były zadowalające i nie generowały większych kosztów w innych sektorach ochrony zdrowia. Departament dedykowany stomatologii powinien obejmować również dorosłych, wzmocnić rolę ministerstwa w odbudowie opieki stomatologicznej nad wszystkimi obywatelami, te działania powinny dotyczyć całej populacji, być systematyczne, adekwatne do potrzeb leczniczych i odbywać się systemowo z nadzorem Ministerstwa Zdrowia.

Na całym świecie szerokie działania z zakresu zdrowia publicznego, czyli zmiany zachowań społeczeństwa w stylu życia, generowanie wiedzy na temat fluoru, upowszechnianie zaleceń naukowców, konsultantów i uczelni medycznych dla edukacji społeczeństwa, samorządów lokalnych i administracji rządowej w zakresie systemowych rozwiązań dla opieki stomatologicznej podejmuje się poza gabinetami stomatologicznymi. Przypomnijmy, opieka ta powinna być prowadzona przez zespoły stomatologiczne (zalecenia WHO), w skład których wchodzą lekarze dentyści (jest ich dzisiaj w naszym kraju ok. 38 tysięcy), od 40 lat kształcone higienistki stomatologiczne (ok. 10 tys.) (dyplomowane i licencjonowane, często z tytułem mgr zdrowia publicznego) oraz dyplomowane asystentki stomatologiczne (ok. 8-9 tys.). Każda z tych grup zawodowych jest przygotowywana do sprawowania opieki profilaktycznej w określonym zakresie nad pacjentami w każdym wieku. W krajach daleko lepiej zorganizowanych i skuteczniejszych pod względem zapobiegania chorobom jamy ustnej, zakres działania poza gabinetami jest powszechnie znany, w USA kształci się wyspecjalizowane kadry w zakresie stomatologicznego zdrowia publicznego.

OBSZAR DZIAŁANIA ZDROWIA PUBLICZNEGO Z ZAKRESU STOMATOLOGII

1. Dostęp do opieki profilaktyczno – leczniczej - organizacja w szkołach opieki i uaktywnienie społeczności lekarzy dentystów, aby wzmocnić opiekę profilaktyczno-leczniczą nad grupami wysokiego ryzyka (w Polsce mamy tradycję pracy z higienistkami oraz liczną grupę z wysoką frekwencją próchnicy w każdym przedziale wiekowym).

2. Zapobieganie powszechne na terenie szkół - profilaktyka i wczesna interwencja, w tym badania przesiewowe i stosowanie lakierów fluorowych i laków szczelinowych (tutaj lekarz może działania opierać na higienistkach dyplomowanych i licencjonowanych, ponieważ mają umiejętności badania oraz wykonywania zabiegów lakierowania i lakowania, i ograniczyć się do zlecenia i kontroli tych czynności).

3. Szeroki dostęp społeczeństwa do edukacji zdrowotnej - edukacja w zakresie zdrowia jamy ustnej dzieci, rodziców, a zwłaszcza kobiet w ciąży na temat zapobiegania próchnicy i chorób przyzębia. Wyrabianie nawyków stosowania past fluorowych, edukowanie na temat szkodliwości palenia tytoniu i prowadzenie kampanii „Pijcie wodę” najlepiej z fluorem.

Z już ogłoszonych przez ministra zdrowia tematów do realizacji zasugerowanych przez NRL może nas zaciekawić:

1. zmniejszenie limitu przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny;

2. zwiększenie wynagrodzenia za świadczenia stomatologiczne dla dzieci i młodzieży finansowane ze środków publicznych;

Kontynuacja Olimpiady

Ruszyła kolejna edycja Ogólnopolskiej Olimpiady dla Higienistek Stomatologicznych. Pierwsza edycja Olimpiady cieszyła się dużym zainteresowaniem i bardzo pozytywnymi komentarzami, dlatego Komitet Naukowy oraz Komitet Organizacyjny Olimpiady podjęły decyzję o organizacji kolejnej edycji. Wydarzenie kierowane jest do słuchaczy szkół medycznych policealnych, na kierunku dyplomowana higienistka stomatologiczna. Celem Olimpiady jest możliwość pogłębienia wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz pełniejsze przygotowanie do Państwowego Egzaminu Zawodowego. II Ogólnopolska Olimpiada dla Higienistek Stomatologicznych uzyskała patronat honorowy Ministra Edukacji Narodowej. Jak poprzednio, wydarzenie ma charakter etapowy.

Do II edycji zgłosiło się 217 uczestników, II etap Olimpiady odbędzie się 4 marca, 2016 i również będzie miał formę testu teoretycznego on-line. III etap, finałowy, odbędzie się w dniach 9-10 kwietnia, 2016, w Łodzi

Gratulacje dla słuchaczy którzy przeszli do dalszych etapów.