Asystentko! Czy jesteś pewna, że gwarantujesz pełne bezpieczeństwo sobie i pacjentowi w gabinecie? 

słowa kluczowe:

dezynfekcja, dezynfekcja wysokiego poziomu, końcówki stomatologiczne, mycie, sterylizacja, zakażenia w gabinecie stomatologicznym 

Zapewnienie bezpieczeństwa pacjenta, ale także i personelu powinno być nadrzędnym celem w każdym gabinecie stomatologicznym. Specyfika prowadzonych w nim zabiegów, często bardzo inwazyjnych sprawia, że wymagania użytkownika wobec środków dezynfekcyjnych stale wzrastają. Dlatego tak ważne jest, aby personel zajmujący się profilaktyką zakażeń w gabinecie miał dostęp do: najnowszych doniesień w dziedzinie zapobiegania zakażeniom, skutecznych technik i środków gwarantujących uzyskanie najlepszych efektów w ochronie przed chorobami zakaźnymi. W rzeczywistości działania takie zawsze się zwrócą, gdyż ewentualny koszt odszkodowań i zepsuta przez wystąpienie zakażenia u pacjenta reputacja gabinetu, mogą stać się niepowetowaną stratą. W artykule przytoczone zostały najważniejsze informacje, które mogą stanowić drogowskaz do uzyskania wzorowego systemu zapobiegania zakażeniom w stomatologii.

Dental assistant! Are you sure you guarantee a full safety of yourself and the patient in the dental office?

disinfection, high level disinfection, dental turbines, cleaning, sterilisation, infections in dental clinic 

To ensure patient safety, but also the staff should be a common goal in each dental office. The specificity of treatments carried out, often invasive makes your requirements of disinfectants against constantly increasing. It is therefore important that the staff dealing with the prevention of infections in the study had access to recent reports in the field of infections prevention, effective techniques and preparations to ensure that you get the best results in the prevention of infectious diseases. In fact, such actions always be recouped as a possible compensation expense and spoiled by the occurrence of infection, the office's reputation may become irreparable loss. This article has been cited the most important information, which may be a signpost to a model system of infection prevention in dentistry. 

ISSN 1895-6920

Pełna wersja artykułu

Marcin de Mezer ^{1,A,B,C,D,E,F}, Joanna Rajewska de Mezer ^{2,A,B,C,D,E,F}, Przemysław Kopczyński ^3,E,F

¹Katedra i Klinika Ortopedii szczękowej i Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
²Zakład Resocjalizacji Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM w Poznaniu
³Pracownia Miniimplantów Ortodontycznych Katedry Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Rola asystenki stomatologicznej w nowoczesnej praktyce dentystycznej. Część IV Rola asystentki stomatologicznej w prowadzeniu dokumentacji ortodontycznej 

słowa kluczowe:

diagnostyka stomatologiczna, dokumentacja medyczna

Wstęp: Prowadzenie diagnostyki i leczenia stomatologicznego, w tym ortodontycznego, nierozerwalnie związane jest z prowadzeniem dokumentacji medycznej. O ile procedury lecznicze są domeną lekarzy, o tyle czynności związane z diagnostyką oraz dokumentowaniem
jej wyników i przebiegu leczenia, mogą być również wykonywane przez asystentki stomatologiczne.
Cel: Celem pracy było przedstawienie czynności związanych z prowadzeniem dokumentacji medycznej (stomatologiczno-ortodontycznej), w których może brać udział lub prowadzić asystentka stomatologiczna.
Materiał i metodyka: Materiał stanowiły prace naukowe dostępne w bazach bibliograficznych, obowiązujące na terenie naszego kraju akty prawne oraz doświadczenia własne autorów, pochodzące z własnej praktyki klinicznej.
Podsumowanie: Rola asystentki stomatologicznej w prowadzeniu dokumentacji medycznej jest znacząca i znacznie odciąża lekarza, pozwalając mu skupić się na merytorycznej, a mniej formalnej stronie postępowania z pacjentem i jego dolegliwościami. Wymaga to od
niej wiedzy na temat aktualnego stanu prawnego i zaleceń dotyczących prowadzenia dokumentacji medycznej.

The role of dental assistant in modern dental surgery. Part IV Procedures in contemporary dental and orthodontic diagnostics

dental diagnostics, medical documentation

Introduction: Running of dental diagnostic and treatment processes is strongly connected with fulfilling of medical documentation. Treatment procedures are doctors concerne but diagnostics it’s documentation and treatment process as well can be provided by dental assistants.
Aim: Aim of study is presenting procedures connected with dental case documentation fulfilling, in which dntal assistant has role to play.
Material and methods: Material for this study were scientific papers, low publications and authors own experience from their clinical practice.
Summary: The role of dental assistant in fulfilling of medical documentation is significant and let the practitioner focus on medical aspect of contact with patient less then formal side of these contacts. It requires of knowing contemporary legal regulations ang guidelines about
running of medical documentation.

ISSN 1895-6920

Pełna wersja artykułu

Anna Zawiślak^1,A,B,E,F

¹Fundacja Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy

Czy jesteśmy w stanie uwierzyć, że resuscytacja krążeniowo-oddechowa jest prosta? 

słowa kluczowe:

edukacja, nagłe zatrzymanie krążenia, podstawowe zabiegi resuscytacyjne, resuscytacja 

Podstawowe czynności ratujące życie to działania obejmujące utrzymywanie drożności dróg oddechowych oraz podtrzymanie oddechu i krążenia [1]. Zabiegi resuscytacyjne w tym zakresie to uproszczony schemat działań bezprzyrządowych możliwych do wykonania przez osobę postronną, która nie ma przygotowania medycznego. Resuscytacja podjęta przez świadka zdarzenia może zwiększyć przeżywalność osób, u których doszło do zatrzymania krążenia w mechanizmie migotania komór (VF) nawet trzykrotnie [2].
Celem, jaki należałoby przed sobą postawić, jest ukształtowanie u świadków nagłego zatrzymania krążenia postawy, w której naturalną tendencją będzie stosowanie resuscytacji. Przeszkodą w kreowaniu właściwej postawy są bariery psychologiczne, którymi obarczone są osoby dorosłe – przekonanie o tym, że zabiegi resuscytacyjne są trudne oraz, że działanie może zaszkodzić osobie poszkodowanej. Niwelowanie tego rodzaju przeświadczeń jest niezbędne, aby nauka pierwszej pomocy stała się efektywna. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa to cykliczne wykonywanie mocnych i szybkich uciśnięć oraz podawanie wdechów ratowniczych. Dlaczego zatem te dwie czynności odbierane są jako trudne? Ukształtowane przeświadczenia i obawy zdają się być największą przeszkodą w nabywaniu umiejętności ratujących życie.

Is it possible to believe that cardiopulmonary resuscitation is easy? 

education, cardiac arrest, basic life support, resuscitation 

Basic life support consists in maintaining airway patency and sustaining breath and blood circulation [1]. BLS resuscitation is based on a simplified model that does not include the use of any equipment and may be applied by a bystander without medical training. Research has showed that resuscitation provided by a bystander may triple the survival rate of victims who suffered from ventricular fibrillation [2].
It should be our aim to shape bystanders’ attitudes in such a way that providing CPR would be their natural reaction. Psychological barriers that many adults have constitute a significant obstacle: people are convinced that CPR procedures are difficult and that they may do harm to the victim. In order for the teaching of first aid to be successful, it is necessary to fight this kind of convictions. Cardiopulmonary resuscitation consists in performing strong rhythmic chest compressions and giving rescue breaths. Why are these two simple procedures considered difficult? Well-established convictions and fears are the biggest obstacles in learning basic life support. 

ISSN 1895-6920

Jolanta Bylica¹, Beata Golan²

¹koordynator Programów Instytutu Blend-a-med Oral-B
²dyrektor ds. Naukowych Instytutu Blend-a-med Oral-B

Kontynuacja edukacji ze Stowarzyszeniem Polskich Higienistek Stomatologicznych oraz Instytutem Blend-a-med Oral-B – ogólnopolskie szkolenia dla higienistek stomatologicznych

słowa kluczowe:

W 2013 roku Stowarzyszenie Polskich Higienistek Stomatologicznych oraz Instytut Blend-a-med Oral-B zorganizowali I edycję szkoleń dla higienistek stomatologicznych, w ramach ogólnopolskiego programu szkoleniowego „Kontynuacja edukacji ze Stowarzyszeniem Polskich Higienistek Stomatologicznych oraz Instytutem Blend-a-med Oral-B“. Spotkania szkoleniowe odbyły się w Poznaniu (14 czerwca), Warszawie (30 czerwca), Sopocie (26 października) oraz w Katowicach (23 listopada). W sumie uczestniczyło w nich ponad 350 higienistek stomatologicznych.

Każde ze szkoleń obejmowało 6 bloków tematycznych:
• Przybliżenie celów i harmonogramu działań Stowarzyszenia Polskich Higienistek Stomatologicznych - prowadzony przez mgr Danutę Kaczmarską, Prezydenta Stowarzyszenia;
• Wykład oraz warsztaty praktyczne poświęcone komunikacji z pacjentem w gabinecie higieny, prowadzone przez Rafała Zakrzewskiego, koordynatora programu gabinetów partnerskich Instytutu Blend-a-med Oral B;
• Technologie zwiększające skuteczność mechanicznego usuwania biofilmu, prezentowane przez dr hab. n. med. Agnieszkę Mielczarek;
• Właściwości składników czynnych past do zębów w profilaktyce chorób jamy ustnej, przybliżane przez dr hab. n. med. Ewę Iwanicką-Grzegorek,;
• Postępowanie i zasady pracy z pacjentem kardiologicznym w gabinecie higieny dentystycznej;
• Wskazania, techniki i narzędzia ręcznego usuwania złogów nazębnych, przedstawiane przez dr n. med. Macieja Nowaka .

„Higienistka stomatologiczna może i powinna pełnić ważną rolę w zespole każdego gabinetu stomatologicznego, szczególnie w profilaktyce higieny jamy ustnej.“ mówi Rafał Zakrzewski, jeden z prowadzących szkolenia. „W trakcie szkolenia podkreślam rolę higienistki oraz wskazuję konkretne metody i techniki do praktycznego zastosowania“ kontynuuje. dr hab. n. med. Agnieszka Mielczarek podkreślała, że „tak wiele jest do zrobienia w profilaktyce jamy ustnej, w Polsce. Higienistka stomatologiczna może w tym zadaniu i procesie odegrać kluczową rolę.“ Z kolei dr hab. n. med. Ewa Iwanicka-Grzegorek przekonywała, że „organizowanie sporadycznych akcji i programów profilaktycznych to za mało. Potrzeba stałego programu i działań dotyczących higieny jamy ustnej, w każdym gabinecie stomatologicznym, w które zaangażowany będzie cały zespół stomatologiczny. Rola higienistki stomatologicznej w tym zadaniu jest ogromna.” Natomiast dr n. med. Maciej Nowak udowadniał, podkreślił znaczenie leczenia chorób przyzębia oraz utrzymania właściwej higieny jamy ustnej w kontekście zdrowia ogólnego, a zwłaszcza ich wpływu na przebieg choroby wieńcowej, zawału mięśnia sercowego, niedokrwiennego udaru mózgu, cukrzycy oraz ciąży. Mówił o „ogromnej roli higienistki stomatologicznej w promocji zdrowia jamy ustnej, która to często potrafi nawiązać lepszą relację intrapersonalną z pacjentem niż lekarz dentysta, gdyż w powszechnej opinii nie jest kojarzona z bolesnymi zabiegami dentystycznymi.“

Organizatorzy każdorazowo przeprowadzali wśród uczestniczek spotkań szkoleniowych analizę ewaluacyjną. Pokazała ona, że ponad 95% higienistek oceniło szkolenia, jako doskonałe lub dobre. Ponad 95 % osób podkreśliło wysoką wartość merytoryczną zorganizowanych szkoleń. Natomiast ponad 98% potwierdziło, że zdobytą w trakcie szkoleń wiedzę merytoryczną i praktyczną zastosuje w swojej codziennej pracy.

Zachęceni wysoką frekwencją oraz bardzo pozytywnymi ocenami, Stowarzyszenie Polskich Higienistek Stomatologicznych wraz z Instytutem Blend-a-med Oral-B planują kontynuację spotkań szkoleniowych, także w roku 2014. Informacje o miejscach i terminach dostępne będę na stronie www.szkolenia-instytut.pl. Poprzez stronę możliwa będzie także rejestracja zainteresowanych udziałem w szkoleniach osób.

ISSN 1895-6920

Pełna wersja artykułu

Aleksandra Pietrus^1,A,B,E,F

¹Aleksandra Pietrus, higienistka stomatologiczna, Klinika Dentystyczna Kryspi-Dent, Gdańsk

Kompendium wiedzy dobrej higienistki. Część I - ślina 

słowa kluczowe:

skład śliny, ślina, ślinianki, testy ślinowe

Artykuł ten opisuje gruczoły produkujące ślinę, funkcje śliny oraz jej skład. Ślina odgrywa podstawową rolę w pielęgnacji jamy ustnej, pełni ważną funkcję w przemianie materii, mowie i żuciu.

A compendium of good hygienist . Part I - saliva 

saliva- composition, saliva, salivary glands salivary tests 

This article describes the glands that produce saliva, the functions of saliva and its composition. Saliva plays a fundamental role in oral care plays an important role in metabolism, speech and chewing.

Praca poglądowa
ASYST HIG STOMATOL
Tom/Volume 9; Numer/Number 1 (33), 2014: 11-13
ISSN 1895-692

Pełna wersja artykułu 

Matthews-Brzozowska T. ^1,A,B,E,F, Jaroszyk S. ^1,A,B,E,F, Cudziło D. ^2,A,B,E,F, Matthews-Kozanecka M. ^3,A,B,E,F

Aparaty stałe w terapii ortodontycznej 

słowa kluczowe:

aparaty stałe, leczenie ortodontyczne, rola higienistki stomatologicznej, wady zgryzu

Na podstawie piśmiennictwa ostatnich 10 lat przedstawiono zagadnienia związane z wykorzystaniem aparatów stałych w ortodoncji. Zwrócono uwagę na aspekt etyczny, a także na fakt, że higienistka stomatologiczna pracująca z ortodontą w specjalistycznym gabinecie ortodontycznym ma szerszy zakres czynności niż w gabinetach ogólno stomatologicznych.

Fixed appliances in orthodontic treatment

fixed braces, orthodontic treatment, the role of the dental hygienist, malocclusion

On the basis of the literature the past 10 years presents issues related to the use of fixed appliances in orthodontics. Attention is paid to issues related to ethics, as well as the fact that the dental hygienist working with a specialist orthodontist orthodontic clinic has a wider range of activities than in the general dental offices.

ISSN 1895-6920

Pełna wersja artykułu

Kula Zofia^{1, A,C,D,E,F}

¹Kula Zofia, doktorantka Politechniki Łódzkiej

Abrazyjność past do zębów 

słowa kluczowe:

ścieranie, barwniki, skład pasty, substancje słodzące, środki pieniące, środki ścierne, RDA, REA, skala twardości Mohsa

Obecnie na rynku mamy szeroką gamę past do higieny jamy ustnej. Producenci prześcigają się w pomysłowości i oferują nam pasty w różnych kolorach, opakowaniach, smakach czy zapachach, jednak czy aby na pewno są one dobre dla naszych zębów? Sprawdźcie sami, co kryje się w tubkach past do zębów oferowanych nam w sklepach.

Abrasivity of toothpastes

abrasion, pigments, chemistry composition of toothpaste, sweeteners, foamers, abrasives, RDA Radioactive Dentin Abrasion, REA Radioactive Enamel Abrasion, Mohsa Hardness Numbers (MHN)

Currently on the market, we have a wide range of pastes for dental hygiene. Manufacturers are trying to make the ingenuity of offering us a paste in a variety of colors, packaging, flavors and fragrances, but are you sure that they are good for our teeth? See for yourself what is in the tubes of toothpaste offered to us in stores.

Mateusz Zybko^{A,B,C,D,E,F,G}

Rola higienistki w leczeniu ortodontycznym 

słowa kluczowe:

higiena jamy ustnej, higienistka, leczenie ortodontyczne, ortodoncja

Leczenie ortodontyczne jest zawsze związane z procesami higienizacji jamy ustnej. Wyrobienie prawidłowych nawyków higienicznych u pacjenta leczonego aparatem stałym leży w kompetencjach gabinetu dentystycznego i jego zespołu, a przynajmniej tak powinno być. Warunki do utrzymania prawidłowej higieny są gorsze u pacjentów z wadami zgryzu, dlatego większe pole do działania w tym obszarze mają higienistki stomatologiczne.

Thee role of the dental hygienist in orthodontic treatment

oral hygiene, hygienist, orthodontic treatment, orthodontics

Orthodontic treatment is always associated with the processes hygenisation mouth. Manufacturing of good hygiene in a patient treated with fixed appliances is the responsibility of the dentist's office and his team, but rather it should be. Conditions for maintaining proper hygiene are worse in patients malocclusions. Therefore, greater room for maneuver here, my dental hygienist.

ISSN 1895-6920

Pełna wersja artykułu

Beata Golan^1,A,B,D,E,F, Ewa Iwanicka- Grzegorek^{2, A,D,E}

¹praktyka prywatna
²Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej Uniwersytetu Medycznego w Warszawie

Znaczenie wybarwiania i obrazowania płytki nazębnej w utrzymaniu właściwej higieny jamy ustnej 

słowa kluczowe:

biofilm, DPIA, metody wybarwiania płytki 

Nieustannie tworzący się na powierzchni zębów biofilm jest ściśle powiązany z występowaniem próchnicy i chorób dziąseł czy przyzębia. Jego obrazowanie i skuteczne kontrolowanie jest niezbędne dla powodzenia postępowania terapeutycznego. W pracy zestawiono i opisano wybrane metody obrazowania płytki nazębnej z podziałem na czynności stosowane zarówno przez pacjenta w domu, jak i używane przez lekarzy dentystów oraz higienistki dentystyczne w gabinecie stomatologicznym w rutynowej diagnostyce oraz badaniach klinicznych.

Role of plaque bacteria disclosing and visualization in oral hygiene maintenance

biofilm, DPIA, dental plaque disclosing methods

Plaque biofilm that constantly grow on teeth surface is strongly related to caries, gum disease and periodontitis. Biofilm visualization and effective control is necessary for success of the treatment. Chosen methods of plaque biofilm visualization were reviewed and described with a division into methods used by patients at home, by dentists and dental hygienists as routine diagnosis at dental office as well in clinical research.

Pełna wersja artykułu

Wiktor Synoracki^{1,A,B,C,D,E,F}

¹Katedra i Klinika Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Udział higienistki stomatologicznej w zabiegach profilaktycznych w leczeniu ortodontycznym 

słowa kluczowe:

 kamień nazębny, leczenie ortodontyczne, płytka nazębna, profilaktyka

Dzięki przeprowadzonym badaniom klinicznym, określono zapotrzebowanie wśród pacjentów wyrażających chęć leczenia ortodontycznego na zabiegi profilaktyczno-lecznicze i porównano je z dostępnymi danymi statystycznymi wśród pacjentów leczonych ogólnostomatologicznie. Uzyskane wyniki uzasadniają celowość zatrudniania higienistek stomatologicznych w praktykach ortodontycznych, gdyż dwóch na trzech pacjentów przed rozpoczęciem terapii winno przejść instruktaż higieny jamy ustnej wraz z przeprowadzeniem zabiegów profesjonalnego oczyszczania zębów z płytki nazębnej oraz kamienia nazębnego. Uprawnienia higienistki stomatologicznej zdają się odpowiadać realnym potrzebom wśród pacjentów.

 Dental hygienist participation in prophylactic procedures during orthodontic treatment

dental calculus, orthodontic treatment, dental plaque, prophylaxis

Due to conducted clinical trials a need of prophylaxis and therapeutic treatments among patients expressing the will of orthodontic therapy was identified and compared with available statistics among general dental treated patients. The results justify the advisability of employing dental hygienists in orthodontic practices, because two out of three patients prior to initiating therapy should undergo oral hygiene instruction visits together with the carrying out of professional teeth cleaning of plaque and tartar. Permissions of dental hygienist seem to correspond to the real needs of patients.